การใช้ปุ๋ยอินทรีย์
หลักการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ให้ได้ผลดี จะต้องใส่ในปริมาณที่เพียงพอและสม่ำเสมอทุกปีเพื่อประโยชน์ต่อการปรับปรุงบำรุงดิน
- ใส่รองกันหลุม
วิธีการแบบนี้จะประหยัดและมีประสิทธิภาพใช้ใส่กล้าไม้ผลหรือไม้ยืนต้นที่มีระบบรากลึก ใช้ผสมกับดินใน อัตราส่วนดิน2-3 ส่วน/ปุ๋ย 1ส่วน ใส่ปุ๋ยในปริมาณ 5-10กก./หลุม
- ใส่ในร่องแถวปลูก
เป็นวิธีที่ประหยัด และมีประสิทธิภาพเช่นกันใส่เมื่อมีปริมาณปุ๋ยจำกัดใช้ได้ทั้งพืชอายุสั้นและอายุยาว อัตรา การใส่ 1.5-2.5 ต้น/ไร่
- หว่านแล้วสับกลบ
หว่านแล้วสับกลบ ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ในแปลงไม้ผลหรือพืชผัก โดยการหว่านโดยรอบๆและสับกลบ
แปลงผัก
จะใส่ปุ๋ยอินทรีย์โดยหว่านคลุมแปลงหนาประมาณ 1-3 นิ้วใช้จอบสับผสมคลุกเคล้าลงไปในดินให้ลึกประมาณ 4 นิ้ว หรือลึกกว่านร้ถ้าเป็นพืชลงหัว
แปลงไม้ผล
หว่านรอบๆ โดนต้นห่างจากต้นประมาณ 2-3 ฟุต ออกไปจนถึงนอกทรงพุ่มประมาณ 1 ฟุต หว่านปุ๋ยหนาประมาณ 1 นิ้ว สับกลบดินแล้วรดน้ำ อัตราการใส่ประมาณ 40-50 กก.ต้น/ปี
พืชไร่หรือนาข้าว
หว่านให้ทั่วแปลงแล้วไถ หรือคราดกลบ หากใช้ปุ๋ยอินทรีย์เพียงอย่างเดียวควรใส่อย่างน้อย 1.5-2.5 ตัน/ไร่ ถ้าดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำใส่ปีละ 2-3 ตัน/ไร่ หากใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมีในอัตราแนะนำตามค่าวิเคราะห์ดิน ให้ใส่ปุ๋ยอินทรีย์700-1,000 กก./ไร่
ข้อจำกัดของปุ๋ยอินทรีย์
* มีธาตุอาหารพืชในปริมาณน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับปุ๋ยเคมี
* ควบคุมการปลดปล่อยธาตุอาหารได้ยาก
* ปรับแต่งสัดส่วนธาตุอาหารให้เหมาะสมกับพืชได้ยาก
* ต้นทุนการผลิตสูง
ข้อควรระวัง
แม้ว่าสิ่งขับถ่ายของสัตว์ทั้งมูลและปัสสาวะจะนำไปใช้ในแปลงพืชได้ทันที แต่หากใส่ปริมาณมาก และใกล้ต้นพืชกินไป ความร้อน และอินทรีย์สารบางชนิด ซึ่งสะสมระหว่างที่มูลสัตว์สลายตัวก็อาจเป็นอันตรายต่อพืช จึงควรใส่คลุกเคล้าในดินทิ้งไว้ 1-2 สัปดาห์ ก่อนปลูกพืช หรือ นำไปหมักเพื่อแปรสภาพอินทรีย์ สารเดิมให้เป็นฮิวมัส และเหมาะแก่การใช้
แหล่งข้อมูล
กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร
กรมวิชาการเกชตร จตุจักร กรุงเทพ 10900